Patron II LO – Pułkownik Leopold Lis-Kula – człowiek-legenda

Jeden z bohaterów legionowej legendy…

Uczeń II Gimnazjum (dziś II Liceum) w Rzeszowie, a od 7 III 1991 r. patron swojej Szkoły Leopold Lis – Kula urodził się w Kosinie pod – jak się później miało okazać – wymowną datą dzienną i miesięczną 11 XI 1896 r. Ojciec Tomasz był pracownikiem łańcuckiej kolei. Matka Elżbieta z Czajkowskich była spokrewniona z Michałem Czajkowskim – uczestnikiem Powstania Listopadowego, który później na emigracji wspólnie z Adamem Mickiewiczem jako Sadyk Pasza organizował Legiony Polskie w Turcji w (wojny krymska). Leopold początkowo działał w skautingu, a następnie wraz z kolegą, późniejszym szefem wywiadu Armii Krajowej Kazimierzem Irankiem – Osmeckim zakładał struktury konspiracyjnej organizacji.

Od 1912 roku działał w Związku Strzeleckim pod pseudonimem „Lis” i po roku czasu, gdy ukończył kurs oficerski w Zakopanem został w wieku niespełna 17 lat zastępcą komendanta okręgu rzeszowskiego tej organizacji. Po wybuchu I wojny światowej 5 sierpnia 1914 r. przeprowadził rzeszowską kompanię strzelców do Krakowa, by ruszyć szlakiem Pierwszej Kadrowej, która z inicjatywy Józefa Piłsudskiego miała zainicjować w zaborze rosyjskim antycarskie powstanie. Akcja ta nie powiodła się, a Leopold jeszcze w tym samym roku brał wówczas udział w bitwie pod Krzywopłotami, a pierwszą wojenną wigilię spędził w okopach pod Łowczówkiem. W 1915 roku złożył egzamin dojrzałości w Wadowicach i wkrótce ruszył na front, by dowodzić kompanią Batalionu I Brygady Józefa Piłsudskiego nad Nidą, pod Łagowem, Wszachowem i Żernikami. W 1916 r. przejściowo stanął na czele VII Pułku Piechoty na Wołyniu i wziął udział w najkrwawszej bitwie I Brygady przeciw rosyjskiej armii Brusiłowa pod Kostiuchnówką. Jego determinacja, wierność sprawie narodowej i lojalność wobec Józefa Piłsudskiego zaowocowały w grudniu 1916 roku desygnowaniem Leopolda Lisa – Kuli do Komendy Głównej Polskiej Organizacji Wojskowej.

Gdy w 1917 roku I Brygada Legionów odmówiła przysięgi wierności Państwom Centralnym wówczas dowodzący nią J. Piłsudski został przez władze niemieckie osadzony w więzieniu w Magdeburgu, zaś Leopolda odesłano na karny front do Włoch. Tam również jako żołnierz pokazał się od dobrej strony (szturm na bunkry Cardelazzo) i dowództwo austriackie przyznało mu medal za odwagę. Ranny na froncie został zmuszony do wyjazdu na Węgry, a następnie do Krakowa, by pracować w POW przy Edwardzie Rydzu – Śmigłym. W 1918 r. wyjechał na Ukrainę i dotarł do Odessy i Kijowa, ale próba skłonienia gen. Józefa Dowbór – Muśnickiego, by oddał endecki Korpus (następstwo układów brzeskich) pod dowództwo POW nie powiodła się. Odtąd Leopold Lis – Kula tworzył struktury POW w Charkowie, Odessie i nawet w Moskwie. Brał udział w walkach o Lwów.

W styczniu 1919 roku odwiedził Rzeszów i po raz ostatni spotkał się ze swoją dziewczyną Heleną Iranek, siostrą wspomnianego wcześniej kolegi. W lutym już jako adiutant Józefa Piłsudskiego ponownie ruszył na front, by toczyć walki o kształt wschodnich granic II Rzeczypospolitej. Pod Poryckiem 1 i 2 marca rozbił siły ukraińskie, ale pod Torczynem 7 marca został śmiertelnie ranny. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 13 marca w Warszawie, a awansowany pośmiertnie do stopnia pułkownika Leopold Lis – Kula 16 marca został pochowany na cmentarzu w Rzeszowie.

„Ostatni bój” – o patronie szkoły pisze historyk Ryszard Pizun (.pdf)

Sztandar II Liceum Ogólnokształcącego w Rzeszowie, ufundowany przez Komitet Rodzicielski Szkoła otrzymała w 72. rocznicę bohaterskiej śmierci byłego ucznia, żołnierza I Brygady Legionów Leopolda płk. Lisa-Kuli. Uroczystość odbyła się 7 marca 1991 roku. Nadano wówczas Szkole imię wspomnianego bohatera. Obok legionowych symboli walki – szabli i karabinu – wpisanych w okalającą je nazwę szkoły wraz z imieniem Patrona, na sztandarze znajduje się napis odnoszący się do wartości, kształtujących postawy społeczności Liceum: „BÓG HONOR OJCZYZNA”. Od tej pory Poczet Sztandarowy Szkoły był obecny na wszystkich ważnych uroczystości organizowanych przez władze województwa i Miasta (Święto Niepodległości, rocznica Konstytucji 3-go Maja, odsłanianie tablic okolicznościowych upamiętniających bohaterów narodowych i doniosłe wydarzenia historyczne), Kościół i społeczność II Liceum (np. akademia z okazji wybuchu Powstania Styczniowego, rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego, święto Komisji Edukacji Narodowej 14 października). Poczet żegnał byłego dyrektora II Liceum Romualda Rodzonia w październiku 1998 r. w czasie uroczystości pogrzebowych. Każdego roku 7 marca Poczet towarzyszy uroczystościom przy grobie Leopolda Lisa-Kuli w rocznicę śmierci Patrona Szkoły i pod pomnikiem Bohatera na Placu Farnym. Szczególny zaszczyt miał, gdy towarzyszył ostatniemu Prezydentowi RP na Uchodźctwie Panu Ryszardowi Kaczorowskiemu 7 marca 2002 r. w ramach uroczystości poświęconych Patronowi II Liceum w miejscu  Jego urodzin w Kosinie koło Łańcuta.

Tekst ślubowania uczniów przyjętych do klasy pierwszej II Liceum Ogólnokształcącego im. płk. Leopolda Lisa-Kuli w Rzeszowie

My, uczennice i uczniowie klas pierwszych, wstępujący w progi II Liceum Ogólnokształcącego w dniu ……………… stajemy przed Sztandarem Szkoły. Świadomi powagi chwili przyrzekamy:

Strzec patriotycznej spuścizny przekazywanej nam przez pokolenia.

Przyrzekamy

Pamiętając szlachetną postać pułkownika Leopolda Lisa-Kuli, bezgranicznie oddanego sprawom Ojczyzny – przyrzekamy sens życia i własne szczęście łączyć z dobrem Narodu i Ojczyzny.

Przyrzekamy

Świadomi bogatej tradycji naszej szkoły przyrzekamy strzec jej honoru, pomnażać jej dziedzictwo i postępować zgodnie z jej zasadami.

Przyrzekamy

Odpowiedzialni za siebie i innych, przyrzekamy pamiętać o poszanowaniu godności drugiego człowieka, wymagając od innych, a najwięcej od siebie.

Przyrzekamy

 

Obchody Dnia Patrona Szkoły 2020

100 rocznica śmierci Patrona Szkoły



Fanpage 2LO